Godine 1860. rođen je u Pešti, u Mađarskoj, otac židovskog cionizma Theodor Herzl. Rođen je kao aškenaski Židov, u obitelji podrijetlom iz Zemuna, najvećem gradu Srijema koji je bio dio Hrvatske. Naime, Zemun je u to vrijeme bio dio Trojedine Kraljevine Hrvatske, Slavonije i Dalmacije, naše domovine koja je u to doba vodila borbu za ujedinjenje i nacionalno samoodređenje, baš kao što je to vodio Theodor Herzl koji je htio okupiti sve Židove u jednu državu – Izrael.
Umro je na današnji dan 1904. godine.
Umro je u gradiću Edlachu u Donjoj Austriji u dobi od samo 44 godine. U oporuci je zatražio da mu pogreb bude najskromniji mogući i da se pokopa u Beču, na groblju Döbling, pokraj svog oca.
Također je zamolio da mu posmrtni ostaci budu preneseni u Palestinu, kad Židovima to bude moguće. I doista, 1949. nakon formiranja Izraela kao židovske države, njegovi su ostaci preseljeni iz Beča u Jeruzalem i sahranjeni na najslavnijem židovskom groblju Brdo Herzl (hebrejski Har Hertzel), koje je po njemu i dobilo ime. Na tome se groblju sahranjuju izraelski premijeri, predsjednici i nacionalni junaci. Odmah do tog groblja je Herzlov muzej i svjetski poznati Yad Vashem, spomenik žrtvama Holokausta.
Po Theodoru Herzlu zove se izraelski grad Herzliya, a zanimljivo je da je grad Tel Aviv dobio ime po Herzlovom utopijskom romanu o židovskoj državi u Izraelu, pri čemu je s Tel Aviv preveden Herzlov originalni naslov romana na njemačkom – Altneuland (“stara nova zemlja”).
Cionizam je bio nacionalni pokret Židova za utemeljenje židovske države na području Eretz Yisrael-a (Izraelske zemlje) u prošlosti podijeljenom u razne sandžake Osmanskog Carstva. Danas je to politički pokret koji nastoji vratiti Židove u Eretz Yisrael.
Sam naziv cionizam je biblijski izraz (Psalam, 126, 1) odnosno tvrđava Cion u starom Jeruzalemu, koja se različito piše u pojedinim jezicima (Sion u hrvatskom, Zion u njemačkom i engleskom). Nathan Birnbaum je 1885. složio izraz “cionizam” da bi označio političke težnje Židova da vrate Izrael i stvore državu.
Izgleda da je mladi Herzl postao zagovornik židovskih prava tek kad se suočio s grubim antisemitizmom koji je zagovarao poznati bečki gradonačelnik Karl Lueger. Postoje teorije da je i mladi Adolf Hitler postao antisemit upravo pod utjecajem Luegera. Naime, Hitler je u mladosti živio u Beču pokušavajući se upisati na umjetničku akademiju.
Herzl je s vremenom počeo misliti da Židovi ne mogu više živjeti među Europljanima i da moraju osnovati vlastitu državu. Na taj način nastao je cionizam, židovski nacionalistički pokret s ciljem osnivanja nezavisne židovske države.
Zanimljivo je da cionistima Bliski istok i područje današnjeg Izraela nije bio jedini izbor za lokaciju židovske države. Razmatrale su se razne mogućnosti, a među prijedlozima su bili: Cipar, Uganda, Madagaskar, Albanija, Australija i mnogi drugi.
